“Orman” cinsi, bitkiler, bitki örtüsü, toprak, su kaynakları ve diğer canlı organizmaların bir araya gelen doğal bir ekosistem veya kullanım alanı eder. “Mühendislik” resmi ve teknik bilgilerin kullanılmasıyla çeşitli sorunların çözümü, sistemlerin geliştirilmesi ve tasarlanması amacıyla uygulanan bir disiplindir. Orman Mühendisliği, bu iki kelimenin birleşimi ile türetilmiştir. Orman mühendisi ne demek sorusunu yanıtlamak gerekirse, doğal orman ekosistemlerini bilimsel ve teknik bilgiyle yönetmeyi, korumayı, sürdürülebilir şekilde kullanma ve geliştirme disiplinini ifade eder.
Orman mühendisleri, bitkiler, bitki örtüsü, toprak, su kaynakları ve diğer faktörlerle ilgilenerek ormancılık kaydetmeye yönlendirirler. Ayrıca ormancılıkla ilgili koruma, büyüme yönetimi, ağaçlandırma, ormancılık araştırmaları gibi alanlarda yaygın orman ekosistemlerinin sürdürülebilirliğini ve yönetimini sağlar. Orman Mühendisliği, ormancılıkla ilgili bilgi ve becerilere sahip mühendislerin yetiştirildiği bir mühendislik dalıdır. Bu dal, ormanların yönetimi, korunması, sürdürülebilir kullanımı ve ormancılıkla ilgili çeşitli konuları ele alır. Orman mühendisi ne iş yapar diye soracak olursanız; orman mühendisleri doğal kaynakları sürdürülebilir bir şekilde yönetme konusunda uzmanlaşır ve genellikle orman yönetimi, orman ekosistemleri, ağaç ıslahı orman yangınları, ahşap teknolojisi, evresel koruma, gibi alanlarda çalışırlar.
Orman Mühendisi, ekosistemdeki ekoloji, toprak, sıcaklık, yağış, türlerin biyolojisi gibi bir dizi etkeni değerlendirerek, doğal olarak orman kurma tekniklerini uygulayan teknik uzmanlardır. Orman Mühendisleri, ormanlık alanları tespit eden, ağaçlandıran, koruyan, işleten ve geliştiren kişilerdir. Mevcut orman alanlarının artırılması, modern işletme yöntemleri ile yönetilmesi, araştırma, planlama ve geliştirmelerin yapılması, işlevsel ormancılık uygulamalarının gerçekleştirilmesi, bu alanda görev yapacak olan Orman Mühendisleri sayesinde mümkün olur. Orman mühendisleri, sadece ormanları korumakla kalmaz, aynı zamanda orman köylerinin ekonomik ve sosyal yönden kalkınmasında da önemli bir rol oynarlar.
Orman Mühendisi Ne İş Yapar? Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Üniversitelerin 4 yıllık Orman Fakültesinden en az 2.00 (4’lük sistemde) ortalama ile mezun olan öğrenciler orman mühendisi ünvanını alır. Orman mühendisi ne iş yapar sorusunun birçok farklı tanımı vardır. Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) ile devlet bünyesinde çalışan orman mühendisleri; orman alanlarını saptar, haritalandırma kısmında çalışır, ağaçlandırma yapılabilecek alanları belirler, aşılama faaliyetlerini yürütür, bozulan ya da deforme olan orman dokusunun ıslahında görev alır, afet ile mücadele planları hazırlar.
Orman mühendisleri endüstriyel orman işletmelerinde çalışır. Orman mühendisinin görev ve sorumlulukları arasında ise özel sektör alanında faaliyet gösteren endüstriyel ormanların ıslahı, programlı kesim ve dikim işlemleri ile ihtiyaç duyulan ağaç çeşitlerinin yetiştirilmesi gibi konular, orman mühendisinin sorumlulukları arasındadır.
Bunlar dışında orman mühendislerinin diğer sorumlulukları arasında, orman korunması ile ilgili makro ve mikro planlar hazırlamak, orman çevre şartlarının iyileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak, kontrol listeleri oluşturmak ve orman muhafaza çalışanları gibi diğer görevlilerin kullanımına sunmak, yangın gibi doğal afetler ile karşılaşıldığı zaman müdahale ve mücadele etmek, orman alanı üzerinde inşa edilecek olan köprü ve menfez gibi alanlar için bilgi toplamak ve son olarak ormanlar içerisinde yapılacak olan ana ve tali yolların güzergâhları konusunda çalışmalar yapar.
Genellikle zorlayıcı hava koşullarında arazi çalışmaları yapmak zorunda oldukları için orman mühendisinde olması gereken özellikler vardır. Bu özel yetenekler arasında, stres altında doğru ve hızlı kararlar alabilme, ekip yönetimi, planlama yeteneği, fiziksel dayanıklılık, muhakeme yeteneği, seyahat engellemesi… vb. Bu nitelikler, orman mühendislerinin başarılı bir şekilde çalışmalarına ve ormancılık projelerini etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur.
Orman Mühendisi Eğitimi
Türkiye’de sadece 12 farklı üniversitede Orman Mühendisliği programı bulunmaktadır. Bu programlar, öğrencilere ormancılık ve çevresel kaynakların sürdürülebilir yönetimi konularında eğitim vermektedirler. Orman Mühendisi eğitimi, üniversitelerde genellikle Orman Fakültesi veya ilgili bölümler bünyesinde sunulan dört yıllık lisans programlarından biridir. Bu programlar, öğrencileri ormancılık ve doğal kaynak yönetimi alanlarında uzmanlaşmaya hazırlar. Orman mühendisliği bölümü sayısal puan türünde öğrencileri kabul eder. Bu, matematik ve fen bilimlerine ilgi duyan öğrencilerin bu alana yönelmelerini teşvik eder. 2022-2023 Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verilerine göre,
Orman Mühendisliği Bölümü, 4 yıl süren bir lisans programıdır ve bu süre boyunca toplam 65 ders (240 AKTS) bulunmaktadır. Bu programın sonuçlarının sonuçları Lisans Diploması ve “Orman Mühendisi” unvanı verilir. Orman Mühendisleri, çeşitli kamu ve özel sektörlerde görev alabilirler, özellikle Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın Genel Müdürlükleri ve Devlet Su İşleri gibi kurumlarda rutin iş bilgileri alınır. Orman Mühendisliği Bölümü, ilk Üniversite Seçme Sınavı’na göre Sayısal Ağırlıklı puan türüne göre kabul etmektedir.
Orman Mühendisi Taban puanları ve Atama Puanları
Orman Mühendisliği Bölümünü, tercih eden öğrenciler için YÖK’ göre orman mühendisi taban puanları ve orman mühendisi başarı sıralamaları aşağıdaki gibidir:
- En düşük taban puan: 243,37318
- En yüksek taban puan: 274,04019
- En düşük başarı sıralaması: 458.790
- En yüksek başarı sıralaması: 328.789
Bu veriler, 2023 yılında Orman Mühendisliği Bölümüne başvuran öğrencilerin kabul edildiği taban puanlar ve başarı sıralamalarını yansıtmaktadır. Orman mühendisliğinden mezun olan bir kişinin Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) P3 puan türünde yeterli bir puan alması gerekmektedir. Ancak bu puanlar her yıl farklılık gösterebilir ve atanmak istenilen kurumun özel şartlarına bağlı olarak orman mühendisi atama puanları değişebilir. Yıllara göre veriler incelendiğinde ortalama olarak seksen (80) ve üzeri bir puanla atanmak mümkündür.
Orman mühendisliği bölümünden mezun olan kişiler için geniş bir iş seçeneği yelpazesi bulunmaktadır. Orman mühendislerinin önü açık mı sorusunun yanıtı ise şu şekilde, En çok istihdam eden kurumlar arasında, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Milli Parklar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Özel Sektör Araştırma ve Eğitim Sivil Toplum Kuruluşları ve son olarak Özel Orman İşletmeleri’ni sayabiliriz.
Orman Mühendisi Mesleğinin Zorlukları Nelerdir?
Orman mühendisliği, çevre ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi ile ilgili önemli bir meslek dalıdır. Ancak bu alanda çalışırken karşılaşılabilecek bazı zorluklar vardır. Örneğin, Orman mühendisi mesleğinin zorlukları arasında saha çalışmaları sırasında zorlu arazi koşullarıyla karşılaşabilirler. Dağlık bölgeler, orman içi alanlar veya uzak ve erişilmesi zor bölgelerde çalışmak fiziksel olarak zorlayıcı olabilir. Bir diğer olumsuz etken ise hava koşullarıdır. Sıcak, soğuk, yağmurlu veya karlı hava şartları, saha çalışmalarını olumsuz etkileyebilir.
Son olarak ise orman mühendisleri, saha çalışmaları sırasında uzun saatler boyunca çalışmak zorunda kalabilirler. Bu, ağır fiziksel işler ve yoğun görev yükü anlamına gelebilir. Kamuda çalışan orman mühendislerinin zorlukları arasında, dezavantajlar arasında atama sayılarının düşük olması yer alır. Kamu sektöründe istihdam edilmek isteyen birçok orman mühendisi için iş bulma süreci rekabetçi ve zorlu olabilir. Özel sektörde çalışan orman mühendislerinin zorlukları maaşların geç ödenmesi, yıllık izin günlerinin sınırlı olması veya iş koşullarının şirket politikalarına bağlı olarak değişebilmesi yer alabilir.
Orman Mühendisi Maaşı 2023
Toplumda bir meslek mensubunun maaşı genellikle büyük bir merak konusudur. Bu merak, insanların gelir elde ettiği, hangi mesleklerin daha karlı olduğu, bir mesleğin ekonomik olarak tatmin edici olup olmadığını anlamaya yönelik bir ilgiyi yansıtıyor. Orman mühendislerinin maaşı, bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. Bu faktörler arasında çalışılan sektör (kamu veya özel), deneyim, görev yerinin konumu ve eğitim düzeyi bulunur.
Türkiye’de orman mühendisi maaşı, Kamu Personeli Maaş Katsayısı (KPDK) ve hizmet yılı gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Özel sektörde çalışan orman mühendislerinin maaşları ise şirket politikalarına, deneyime ve pozisyona bağlı olarak farklılık gösterebilir. Maaşlar, çalışılan sektöre, şirketin büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak değişebilir. Türkiye İstatistik kurumunun verilerinden yola çıkarak orman mühendisi maaşı 2023 yılına bakıldığında ayda 15.800 ile 49.000 TL arasında değişiklik gösterebilir.
Orman Mühendisi ile Orman Endüstri Mühendisi Arasındaki Fark
Son zamanlarda büyük bir merak konusu olan orman mühendisi ile orman endüstri mühendisi arasındaki fark, orman mühendisleri, ormancılık ve orman yönetimi alanlarında çalışırlar. Görevleri arasında ormanların sürdürülebilir şekilde yönetilmesi, ağaçlandırma projelerinin planlanması, ormanların hastalıkları ve zararlılarıyla mücadele ve ağaç kesim planlarının oluşturulması gibi işler bulunur. Kesilen ağaçları orman endüstri mühendisleri veya ahşap mühendisleri işlerler.
Bu profesyoneller, kesilen ağaçların hangi amaçla kullanılacağını belirlerler. Ahşap, mobilya, kâğıt, enerji üretimi gibi farklı endüstriler için kullanılabilir. Orman endüstri mühendisleri, ağaçların işlenmesi ve kullanılması aşamalarını yönlendirir ve bu ağaçların hangi ürünlerde kullanılacağına karar verirler. Bu iki meslek grubu, ormanların sürdürülebilir şekilde kullanılması ve ağaç kaynaklarının etkili bir şekilde değerlendirilmesi için birlikte çalışırlar.
