Noterlik mesleği, 1512 sayılı kanunun birinci maddesinde tanımlanmıştır. Noterler, insanlar ya da tüzel varlıklar arasındaki anlaşmaların güvenilir tanığı olarak kabul edilirler. Satış, transfer, sözleşme veya benzeri işlemler gerçekleştirmek isteyenlerin notere başvurması gerekmekte olup, bu da noterlik alanının geniş ve kapsamlı oluşunu ortaya koymaktadır. Bu kariyer, saygınlığı ve Hukuk Fakültesi mezunları için tercih edilen bir meslek olduğu için pek çok kişi tarafından değer verilmektedir. Noterler, “orijinaline uygun” sayılan kopyalarla belge güvenliğine katkı sağlarlar ve alım satım gibi işlemlerde olası aksaklıkları önlemeye yardımcı olurlar.
Ayrıca yabancı dilde düzenlenen belgelerin doğrulaması, ihtarların gönderilmesi ve kanuni olarak onaylanması gereken belgelerin düzenlenmesi gibi görevlerini de yerine getirirler. Noter huzurunda imzalanan tüm belgeler yasal geçerliliğe sahip olup, bu da noterlik mesleğinin önemini vurgular ve alanını genişletir.
Noter Olmak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Hukuk Fakültesi’nden mezun olanlar, noter olabilmek adına birtakım şartları yerine getirmelidirler. Eğer bu koşullar sürekli olarak sağlanırsa, noterlik mesleğine girebilirler. Hukuk eğitimi almış olmak, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bulunmak, sabıka kaydının bulunmaması, ağır suçlardan mahkum olmamak, akıl sağlığına sahip olmak ve avukatlık stajını başarılı şekilde tamamlamış olmak bu şartlar arasındadır. Noter olmak için gerekli şartlar nelerdir konusundaki bu niteliklere sahip adaylar, Adalet Bakanlığı’na başvurarak noterlik sürecini başlatabilirler. Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen noterlik kursuna katılarak, mesleğe ilk adımı atabilirler. Bu kursu başarıyla tamamlayanlar, noterlik sertifikası alır ve noterlik mesleğini icra etme hakkına sahip olurlar ve kariyerlerine bu alanda devam edebilirler.
Noter Nasıl Olunur?
Noter, birçok kişi için akla uygun bir meslek seçimi olarak görülmektedir. Ancak noter olabilmek adına, her meslekte olduğu üzere birtakım koşulları yerine getirmeniz gerekmektedir. Noter nasıl olunur sorusunun yanıtlarından ilk koşul eğitimdir; noter olabilmek için Hukuk Fakültesi’nden mezun olmanız şarttır. Fakat sadece Hukuk Fakültesi mezunu olmak yeterli değildir. Mezuniyet sonrasında avukatlık stajını tamamlamanız lazımdır; aksi takdirde noterlik belgesi alamazsınız. Noterlik belgesi alınmadıkça noter olmayacağınıza göre avukatlık stajını tamamlamanız gereklidir.
Noter olmak için noterlik sertifikası şarttır ve avukatlık stajını tamamlamanız gerekmektedir. Ardından “Boşta Bulunan Noterlik İlanları”nı izleyerek başvuruda bulunmalısınız. Noter olma şartlarını şöyle özetleyebiliriz: Hukuk Fakültesi mezunu olmak, Avukatlık Stajını bitirmek, Noterlik Sertifikasını elde etmek, Boşta Bulunan Noterlik İlanlarına başvurmak. Bu koşulları yerine getirerek siz de noter olma hakkına sahip olabilirsiniz.
Noter Katibi Nedir?
Noter başvurularında, orada çalışan pek çok kişiyi yanlışlıkla noter sanabiliriz. Fakat gerçekte durum farklıdır; çoğunlukla karşılaştığımız kişiler noter katipleridir. Esas noter, genelde bir kurum bünyesinde tek başına görev alan kişidir. Noter katibi nedir ve nasıl olunur gibi sorulara yanıt olması için pozisyonun Hukuk Fakültesi mezunu olma şartı bulunmamaktadır.
Bu meslek için belirli sürelerin olması Noter Kanunu’nda net bir şekilde ifade edilmiştir. Bu süreler şunlardır: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma, Devlet memurları kanunundaki yaş sınırına uygunluk, en az ortaokul mezuniyeti ve kamu haklarından yoksun bırakılmama. Bu koşulları sağlayan vatandaşlar noter katipliği başvurusu yapabilirler. Noter katipliği, noterlik mesleğine göre daha kolay erişilebildiği için tercih edilir, ancak kazançlar arasında önemli derecede farklar mevcuttur.
Noter Ne İş Yapar?
Noter, resmi belgelerin yasal geçerliliğini temin etme ve taraflar arasındaki işlemlerin kaydını tutma görevine sahiptir. Noter ne iş yapar konusunda noterler, taşınmaz malların devri, miras işler, onay gereken belgeler ve satış kontratları gibi sayısız işlem gerçekleştirirler şekliden cevap verebiliriz. Gerekli olduğunda tanık sağlarlar, imzaların doğruluğunu denetler, belgelerin geçerliliği üzerinde gözetim sağlar ve bu belgeleri düzenleyip kaydederler. Ayrıca tarafların haklarını koruyarak yasal süreçlerin usulüne uygun yürütülmesini sağlarlar. Noterler, kanunen yapılması gereken tüm hukuki işlemleri Noterlik Kanunu’na uygun şekilde gerçekleştirirler. Bu işlemler arasında:
– Alım satım sözleşmelerinin düzenlenmesi,
– Gayrimenkul satış taahhüt sözleşmelerinin hazırlanması,
– Kanuni düzenlemelere tabi olan her türlü belgenin onaylanarak resmileştirilmesi,
– İhtarname, protesto ve ihbarname gönderimi,
– Kanunlarda tescil edilmesi gereken işlemlerin kaydedilmesi bulunmaktadır.
Noter Ne Kadar Maaş Alır?
İlk olarak, noterlerin sabit bir maaşları olmadığını ve devletten düzenli ödeme talep etmediklerini belirtelim. Noterler, attıkları imzalar ya da onayladıkları belgeler karşılığında ücret alırlar. Bu ücret, işlem detay ve karmaşıklığına göre değişkenlik gösterebilir. Dikkate alınmalıdır ki dünyada noter hizmetine ihtiyaç duyan pek çok insan bulunmakta ve bu nedenle noterlerin sabit bir geliri olmasa bile, dünya şartlarında genel olarak ortalama gelirden daha fazla kazanabilirler. Noter ne kadar maaş alır konusunda kesin bir miktar söylemek zor olsa da, noterlerin aylık kazancının genellikle 16.000 TL ile 30.000 TL arasında olduğu ifade edilmektedir. Bu veriler, noterlik mesleğinin hacmini ve talebini yansıtırken, noterlerin finansal açıdan da tatmin edici bir pozisyonda olduklarını gösterir.
Yeni Başlayan Noter Maaşı
Yeni başlayan noterlerin maaşları genellikle asgari seviyede bulunmaktadır. Bir noter katibinin başlangıç maaşı 16.000 Lira olup, birkaç yıl içerisinde 15.000 Lira düzeyine çıkmaktadır. Noter kurumlarının geliri ile karşılaştırıldığında, maaşlardaki artış oranları aynı düzeyde değildir. Yeni başlayan noter maaşı asgari düzeyden başlayarak, kıdeme ve pozisyona göre artışlar yaşanmaktadır.
1.Sınıf Noter maaşları 2023 yılında 18.000 TL ile 26.800 TL arasında değişirken, bağlı oldukları 1.Noterliklerin aylık gelirleri 100 bin Lira ile 150 bin Lira arasında olabilmektedir. İşlem başına ücret alabilen bu kurumların ayda yaklaşık 120 bin Lira geliri bulunmaktadır. Fakat noter katiplerinin maaşları, bu sınıflandırmalara göre aynı oranda değişim sergilememektedir.
2.Sınıf noterlerin maaşı 17.400 TL ile 24.100 TL arasında olabilir ve bağlı oldukları noterliklerin ayda 45 bin Lira ile 60 bin Lira arasında dönemsel olarak değişen yoğunluğa veya konuma bağlı gelirleri bulunur. Aylık ortalama 50 bin Lira kazanç elde eden noterler bulunur ancak bu paranın tamamı notere kalmaz. Maaş ödemeleri dışındaki ücret devlete aktarılır.
